“СПАЗНАЙ СМАК СВАЁЙ КУХНІ!”: прапануем беларускія стравы, якія варта гатаваць дома, ды часцей
26 марта 2025 12:37
Зацірка
| Зацірку гатавалі з пшанічнага ці яічнага прэснага цеста, якое праціралі праз рэшата або паміж рук. Класічнай лічылася малочная зацірка без мяса. Страва была не вельмі спажыўной, таму з’явілася наступная прымаўка: «Лахман не адзежа, зацірка не ежа». Нам спатрэбіцца: 1,5 шклянкі мукі, 1-2 яйкі, 40 г сметанковага масла, 6-7 шклянак малака, соль Прыгатаванн. Прасеяную пшанічную муку падсмажыць на патэльні без масла да светла-карычневага колеру, дадаць трошкі вады, яйка, масла, соль, старанна перацерці. Атрыманыя камячкі цеста засыпаць у рондаль з кіпячым малаком. Варыць 5–7 хвілін на невялікім агні, памешваючы. Дадаць соль на смак. |
Мачанка з блінамі па-святочнаму
| Мачанка, як і падобная да яе верашчака, – падкалочаная мукой страва з салам, мясам і каўбасой, у якую макалі бліны і аладкі. Мачанка, якую называлі таксама мыканінай і маканінай, заўсёды збірала за сталом усю сям’ю. Нам спатрэбіцца: 500 г каўбасы «пальцам пханай», 500 г мясных рабрынак, 100 г несалёнага сала, 100 г грудзінкі або бекону, жменя сушаных грыбоў, 2 цыбуліны, 2 ст. лыжкі мукі, соль, перац на смак Прыгатаванне. Грыбы нанач замачыць, потым адварыць у падсоленай вадзе, булён адцадзіць. Каўбасу і рабрынкі падсмажыць. На другой патэльні падсмажыць дробна парэзанае сала, дадаць цыбулю. Калі яна стане залацістай, дадаць адвараныя і парэзаныя грыбы. У канцы дадаць парэзаны кубікамі бекон. У сатэйнік пакласці лыжку свінога тлушчу або сметанковага масла і падсмажыць на ім муку да залацістага колеру. Уліць грыбны булён, дадаць цыбулю з грыбамі і каўбасу з рабрынкамі, пасаліць, папярчыць. Закрыць накрыўкай і на паўгадзіны паставіць у духоўку пры 180° С. За той час, пакуль страва «даходзіць», выпячы бліны. |
Зразы з бульбы
| Якія толькі стравы беларусы не гатавалі з бульбы! Ад дранікаў ды клёцак зразы адрозніваюцца тым, што іх робяць з варанай бульбы, а не толькі з сырой дранкі. Нам спатрэбіцца: 1 кг бульбы, 300 г ялавічыны, 130 г сала, 2 цыбуліны, соль, перац Прыгатаванне. Палову бульбы абабраць, надраць на тарцы. Рэшту зварыць у лупінах, абабраць, прапусціць праз мясарэзку, перамяшаць з сырой цёртай бульбай, пасаліць. Ялавічыну адварыць, прапусціць праз мясарэзку, змяшаць з падсмажанай цыбуляй, перцам і соллю. З бульбяной масы сфарміраваць плоскія кружкі, пакласці на сярэдзіну фарш, краі зашчыпаць, надаўшы зразам авальную форму. Абсмажыць з усіх бакоў на сале. |
Кугель з гародніны
| Кугель – беларуская страва з яўрэйскай гісторыяй. Гэта нешта сярэдняе паміж пудынгам і запяканкай. Гатаваць кугель проста, а есці смачна. Нам спатрэбіцца: малады кабачок або цукіні, 2 бульбіны, 2 морквіны, 3 ст. ложкі мукі, 3 зубкі часнаку, 3 яйкі, кроп, соль, куркума. Прыгатаванне. На буйнай тарцы нацерці вымытую і абабраную гародніну. Часнок і кроп дробна парэзаць і дадаць у гародніну. Пасаліць, дадаць куркуму, яйкі, муку і перамяшаць. У форму для выпякання, змазаную алеем, выкласці сумесь і запякаць у духоўцы, нагрэтай да 180° С. |
Салат “Беларускі”
| Для прыгатавання 2 порцый: 200 г сырой печані, 2 цыбуліны, 100 г адварных белых грыбоў, салёныя агуркі – 2 шт., вараныя яйкі – 2 шт., 100 г маянэзу, 50 г мукі. Печань нарэзаць лустачкамі, пасаліць, папярчыць, абкачаць у муцэ, выкласці на разагрэтую патэльню і смажыць па 3-4 мінуты з кожнага боку. Зняць з пліты і накрыць накрыўкай да гатоўнасці. Цыбулю і грыбы нарэзаць соломкай і абсмажыць да залацістага колеру. Агуркі нарэзаць саломкай, яйкі – буйнымі кавалачкамі. Усё гэта змяшаць з грыбамі і цыбуляй, заправіць маянэзным соусам. На талерку выкласці горкай салат, зверху – лустачкі печані. Упрыгожыць галінкамі пятрушкі і журавінамі. |
Лазанкі
| Для лазанак спатрэбіцца: мука, вада, соль і цукар на смак, алей. Для начынкі: 70 г свіной вэнджана-варанай грудзінкі, 100 г паляўнічых каўбасак,1 сярэдняя цыбуліна, алей, 50-70 г вяршкоў, 50 г цёртага цвёрдага сыру. Прыгатаванне. Цеста для лазанак падобнае да пяльменнага. У прасеянай горкай муцэ зрабіць заглыбленне, дабавіць соль і цукар, крыху алею для эластычнасці і, паступова даліваючы ваду, замясіць цеста, пакуль яно не стане “цвёрдым” і пластычным. Раскатаць цеста таўшчынёй 1-1,5 мм, нарэзаць ромбамі. Калі ёсць час – даць загатоўкам высахнуць пры пакаёвай тэмпературы, калі часу мала – падсушыць у разагрэтай да 100-120 ºС духоўцы. Лазанкі адварыць у падсоленай вадзе 5-7 мінут. Тым часам прыгатаваць начынку. Грудзінку нарэзаць кубікамі і абсмажыць, пакуль не пачне вытаплівацца тлушч. Дабавіць дробна нарэзаную цыбулю, прадаўжаючы пасіраваць да залацістага колеру, пакласці кружочкі каўбасак і смажыць яшчэ 3-4 мінуты. Да гатовай начынкі дабавіць адварныя лазанкі з невялікай колькасцю вады, у якой яны варыліся, вяршкі і сыр, патушыць, пастаянна памешваючы. Калі сыр стане цягучым – зняць з пліты, выкласці на талерку і ўпрыгожыць зелянінай. Лазанкі можна падаць і запечанымі. Для гэтага ў керамічны гаршчочак выкласці слаямі адварныя лазанкі і начынку, дабавіць вяршкі, пасыпаць сырам і паставіць у духоўку падрумяніцца да залацістай скарыначкі. |
